Zaburzenia wchłaniania witamin
Niedobory witamin nie wynikają jedynie ze źle zbilansowanej diety – często źródłem tego problemu jest utrudnione wchłanianie witamin. Może ono wynikać z chorób w obrębie przewodu pokarmowego, które zaburzają proces trawienia i wchłaniania. Bywa jednak, że przyczyna jest bardziej prozaiczna i wynika ze słabej jakości suplementów lub ich błędnego przyjmowania. Warto wiedzieć jak poprawić wchłanianie witamin, by istotnie zmniejszyć ryzyko rozwinięcia niedoborów u chorych osób, a jednocześnie poprawić ich stan zdrowia i komfort życia.
Zespół upośledzonego wchłaniania – przyczyny tego zaburzenia mogą być różne
Zespół upośledzonego wchłaniania towarzyszy wielu chorobom układu pokarmowego, a jego obraz i nasilenie różni się, w zależności od wywołującego go schorzenia. Nieprawidłowości dotyczą przede wszystkim głównych makroskładników – białek, tłuszczów i węglowodanów. Wtórnie do tego dochodzi do pogorszenia wchłaniania witamin (głównie z grupy A, D, E i K) oraz składników mineralnych. Każde podejrzenie zaburzeń wchłaniania wymaga szybkiej diagnozy i postępowania terapeutycznego, ponieważ przyczynia się do rozwoju niedożywienia, co w konsekwencji prowadzi do pogorszenia zdrowia chorej osoby.
Do najczęściej występujących chorób, które wywołują zespół upośledzonego wchłaniania, należy [1]:
- mukowiscydoza;
- uszkodzenie trzustki na skutek procesu zapalnego lub zmian nowotworowych;
- celiakia;
- stan po resekcji żołądka lub operacji bariatrycznej;
- choroba Leśniowskiego-Crohna i inne przewlekłe choroby zapalne jelit;
- zespół krótkiego jelita, wynikający z wyłączenia funkcji części jelita cienkiego;
- zakażenia pasożytnicze;
- zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO).
Zaburzenie wchłaniania witamin w mukowiscydozie
Mukowiscydoza to szczególna choroba, ponieważ objawia się we wczesnych miesiącach życia i mocno rzutuje na rozwój, zdrowie i samopoczucie najmłodszych pacjentów. Nieprawidłowości w odżywianiu osób z mukowiscydozą nie są niestety rzadkością - szacuje się, że niedożywienie dotyka nawet 70% chorych osób, a aż 45% dzieci cierpi na niedobór przynajmniej jednej witaminy [2]. Zaburzenia wchłaniania witamin w mukowiscydozie dotyczą głównie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, choć często spotykane są również deficyty cynku, selenu czy żelaza [3].
Utrudnione wchłanianie witamin wynika przede wszystkim z upośledzonego wchłaniania tłuszczów, które spowodowane jest niewydolnością zewnątrzwydzielniczą trzustki. Przypadłość ta dotyczy prawie wszystkich (90%!) pacjentów [3] i jest jedną z głównych przesłanek do przestrzegania specjalnego postępowania dietetycznego. Dlaczego tak ważne dla chorych jest zwiększenie wchłaniania witamin? Badania wykazały, że prawidłowy poziom witamin wiąże się z łagodniejszym przebiegiem choroby i wydłużeniem czasu pomiędzy kolejnymi infekcjami układu oddechowego [4].
Co utrudnia wchłanianie witamin?
Utrudnione wchłanianie witamin może wiązać się także z błędami popełnianymi podczas suplementacji. Osoby zażywające preparaty doustne często zapominają, jak duże znaczenie ma rodzaj napoju, którym popija się przyjmowane środki. Najczęściej powielanym błędem jest popijanie witamin kawą lub herbatą. Jeszcze gorszym wyborem jest alkohol [5], który znacznie przyczynia się do rozwoju niedożywienia. W celu poprawy wchłaniania witamin zaleca się zwykłą wodę.
Nie bez znaczenia jest też żywność spożywana bezpośrednio przed lub po zażyciu suplementu. Warto tu wspomnieć o posiłkach bogatych w błonnik pokarmowy, który może hamować wchłanianie tłuszczów, co utrudnia też wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Wchłanianie witamin i minerałów utrudniać może również kwas fitynowy i jego sole [6], obecne w takich produktach jak: nasiona roślin strączkowych, sezam czy orzechy.
Osoby cierpiące z powodu niedoborów witaminowych, zwłaszcza spowodowanych chorobami przewlekłymi, powinny szczególnie zadbać o poprawę wchłaniania składników odżywczych. W tym celu, oprócz pamięci o wyżej wymienionych faktach, polecamy sięgnięcie po dobrej jakości suplement, którego skład i działanie potwierdzono badaniami.
DEKAs Plus – jakość potwierdzona badaniami
Jakość suplementów często pozostawia wiele do życzenia - zdarza się, że zawartość witamin w preparacie nie odpowiada ilości deklarowanej przez producenta lub ich formuła jest słabo przyswajalna, co utrudnia wchłanianie witamin. Zdajemy sobie sprawę, jak ważna dla zdrowia i samopoczucia chorej osoby jest odpowiednia podaż witamin i mikroelementów, dlatego dokładamy wszelkich starań, by suplement DEKAs Plus wyróżniał się najwyższą jakością.
W porównaniu do innych preparatów witaminowych, formuła DEKAs Plus wykorzystuje innowacyjną technologię, która zwiększa wchłanianie jelitowe witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Nie są to bynajmniej puste obietnice – wchłanianie witamin zbadano podczas testów klinicznych, co czyni DEKAs Plus najlepiej przebadanym preparatem multiwitaminowym na rynku. Pozwoliło to również na rejestrację DEKAs Plus jako żywność specjalnego przeznaczenia medycznego dla osób chorych na mukowiscydozę w kilku krajach Europy.
Na tle innych suplementów, DEKAs Plus wyróżnia się także zwiększoną zawartością witamin i mikroelementów, takich jak cynk czy selen. Nie bez znaczenia jest również dodatek antyoksydantów, wspomagających postępowanie dietetyczne u chorych na mukowiscydozę. Ponadto, suplement diety DEKAs Plus występuje w trzech formach - płynu, tabletek do żucia i żelowych kapsułek.
Bibliografia:
[1] Zuvarox T, Belletieri C. Malabsorption Syndromes. [Updated 2020 Jan 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-.
[2] Hasan M, Lina F, Alaf M. Growth assessment and risk factors of malnutrition in children with cystic fibrosis. Saudi Med J. 2016; 37: 293–298
[3] Kamińska B, Kaźmierska K, Szlagatys-Sidorkiewicz A i wsp. Zaburzenia stanu odżywienia u dzieci w przebiegu mukowiscydozy – przegląd piśmiennictwa. Forum Med Rodz. 2011; 2: 137–146
[4] Steinkamp G, Wiedemann B. Relationship between nutritional status and lung function in cystic fibrosis: cross sectional and longitudinal analyses from the German CF quality assurance (CFQA) project. Thorax. 2002;57(7):596-601.
[5] Lieber CS. Relationships between nutrition, alcohol use, and liver disease. Alcohol Res Health. 2003;27(3):220-231.
[6] Kumar, V., Sinha, A. K., Makkar, H. P. S., & Becker, K. (2010). Dietary roles of phytate and phytase in human nutrition: A review. Food Chemistry, 120(4), 945–959.